Çələbilər-Moschee

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Zur Navigation springen Zur Suche springen

Çələbilər-Moschee (eingedeutscht Tschäläbilar) ist ein schiitisches Gotteshaus und historisch-architektonischer Baukomplex aus dem 17. Jahrhundert. Die Moschee liegt im Dorf Çələbilər der Provinz Cəbrayıl von Aserbaidschan.

Mit Beschluss Nr. 132 des Ministerkabinetts der Republik Aserbaidschan vom 2. August 2001 wurde die Moschee in die Liste der bedeutenden unbeweglichen historischen und kulturellen Denkmäler der Region aufgenommen.

Die Errichtung der Moschee wird auf das Jahr 1678 datiert. Sie wurde vom aserbaidschanischen Architekten Muhammad Hadschi Garaman Ahmad erbaut.[1][2] Die Moschee diente seit der Entstehung auch als Koranschule, in der sowohl religiöse als auch weltliche Fächer unterrichtet wurden.[3][4] Der prominente aserbaidschanische Dichter Molla Vəli Vidadi unterrichtete im 18. Jahrhundert in dieser Einrichtung.[3][5]

Nach der Sowjetisierung Aserbaidschans 1920 wurde die Çələbilər-Moschee im Zuge der antireligiösen Maßnahmen geschlossen.[6]

Nach Wiedererlangung der Unabhängigkeit Aserbaidschans 1991 wurde das einstige Gotteshaus per Dekret Nr. 132 des Ministerkabinetts vom 2. August 2001 in die Liste der unbeweglichen Kulturdenkmäler von lokaler Bedeutung aufgenommen.[7] Noch vor der Besetzung der Provinz Cəbrayıl durch armenische Einheiten im Sommer 1993 erfolgte die umfassende Restaurierung der Moschee.[8][9] Im Zuge des Zweiten Bergkarabachkrieges wurde Çələbilər am 26. Oktober 2020 von aserbaidschanischen Einheiten zurückerobert.[10]

Literatur und Einzelnachweise

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]
  1. Tofiq Hüseyn: Hacı Qaraman ocağı. In: "Respublika" qəzeti. 14. Dezember 2023, abgerufen am 5. Februar 2024 (aserbaidschanisch).
  2. Faiq İsmayılov: Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərindəki tarix və mədəniyyət abidələrinə vurulan zərər. AMEA Hüquq və İnsan Haqları İnstitutu, Bakı 2016, ISBN 978-9952-8154-9-8, S. 37 (aserbaidschanisch, anl.az [PDF; abgerufen am 6. Februar 2024]).
  3. a b Çələbilər məscidi. In: Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. Abgerufen am 5. Februar 2024 (aserbaidschanisch).
  4. Cəbrayıl rayonunun Çələbilər kəndi. In: Qafqaz TV. 7. Juli 2021, abgerufen am 5. Februar 2024 (az-az).
  5. Mosque-madrasa complex in the Chalabilar village of Jabrayil. Abgerufen am 28. April 2024 (englisch).
  6. Ариф Юнусов: Ислам в Азербайджане. «Заман», Баку 2004, ISBN 9952-8052-0-9, S. 78.
  7. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir. mct.gov.az, 2. August 2001, archiviert vom Original am 7. Juli 2021; abgerufen am 14. Dezember 2022 (aserbaidschanisch).
  8. Cəbrayılın erməni işğalından azad olmuş qədim abidələri. In: Azərbaycan qəzeti. 11. Oktober 2023, abgerufen am 5. Februar 2024 (aserbaidschanisch).
  9. Orxan Əli: Qarabağdakı ibadət evləri: ermənilər indi orada donuz saxlayırlar. In: modern.az. 19. April 2012, abgerufen am 5. Februar 2024 (az-az).
  10. Два года назад ВС Азербайджана освободили от армянской оккупации ряд сел в Зангиланском, Джебраильском и Губадлинском районах. 26. Oktober 2022, abgerufen am 28. April 2024 (russisch).

Koordinaten: 39° 23′ 18,8″ N, 46° 49′ 37,4″ O